ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ
«Ευφραίνεσθε δίκαιοι...»
Του θεολόγου κ. Βασιλείου Στεργιούλη *
Τα Χριστούγεννα είναι η μεγάλη χειμωνιάτικη γιορτή της Ορθοδοξίας. Το Πάσχα του χειμώνα. Το μήνυμά της συγκλονίζει και συνεγείρει τις πιστές ψυχές, που μένουν εκστατικές μπροστά στο μεγάλο θαύμα και μυστήριο. Στο ανεξιχνίαστο μυστήριο της ενανθρώπησης του Θεού. Γιατί πώς να αναλυθεί και να γίνει κατανοητό ότι «ο Άναρχος Θεός επί γης καταβέβηκεν». Έκπληκτος μένει ο ποιητής μπροστά στο θαύμα «που η γη τον ουρανό χωρεί».
Τα Χριστούγεννα δεν είναι απλώς η γενέθλια γιορτή μιας μεγάλης και υπέροχης ανθρώπινης προσωπικότητας, αλλά η γιορτή της ενανθρώπησης του Θεού. Στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού έχουμε το περπάτημα του Θεού στη γη. Όπως παρατηρεί ο Απόστολος Παύλος το μεγάλο μυστήριο της ευσέβειας είναι ότι ο «Θεός ώφθη επί της γης και τοις ανθρώποις συνανεστράφη».
Το βρέφος Ιησούς που η εικονογραφία παριστάνει γερμένο στη φάτνη των αλόγων ζώων, δεν είναι ένα αδύναμο κλαυθμηρίζον νήπιο, αλλά ο «Συνάναρχος Λόγος Πατρί και Πνεύματι». Είναι ο Δημιουργός του κόσμου «ο δρακί την πάσαν έχων κτίσιν». Αυτός, που διακρατεί, συνέχει και συντηρεί τα σύμπαντα. Τα αναρίθμητα πλήθη των γαλαξιών.
Είναι ανεκλάλητη η χαρά των πιστών για το Μεγάλο Επισκέπτη. Γι’ Αυτόν, που ήρθε, όπως λέει ο ποιητής «τον κόσμο για να σώσει».
Δεν ήρθε θριαμβευτικά και σείοντας το έδαφος της γης. Ούτε μέσα σε βροντές και αστραπές. Ήρθε απλά, αθόρυβα και ταπεινά. Πέρασε ήσυχα το κατώφλι του χώρου και του χρόνου και πολιτογραφήθηκε στην ιστορία ως απλός και άσημος. Ως υπήκοος επίγειου βασιλείου.
Ο Χριστός έγινε άνθρωπος, για να ανυψώσει τον άνθρωπο στο Θεό. Να τον επαναφέρει στο «αρχαίον κάλλος». Στην παραδείσια χαρά και ευτυχία. Ήρθε, για να τον λυτρώσει από την αμαρτία και να τον θεώσει. Να τον οδηγήσει στους κόλπους της θεότητας.
Η λύτρωση του ανθρώπου και η θέωσή του είναι ο σκοπός της ενανθρώπισης του Χριστού. Η κατάληξή της. Είναι αυτό που ζητούσε ο αποστάτης κόσμος, ο οποίος, παρά τις πολλές ειδωλολατρικές θεότητες, ήταν ανικανοποίητος. Του έλειπε η λύτρωση. Αυτήν, εναγωνίως νοσταλγούσε. Για αυτό και ανήγειρε βωμούς στον άγνωστο Θεό τόσο στην Αθήνα, όσο και στην Πέργαμο και σε άλλες πόλεις της αρχαιότητας.
Ο ερχομός του Χριστού στη γη έγινε σε εποχή μεγάλης ηθικής και πνευματικής κατάπτωσης και εξαχρείωσης. Και είχε ευεργετικά για την ανθρωπότητα αποτελέσματα. Προκάλεσε αληθινή θρησκευτική και ηθικοπνευματική επανάσταση, που άλλαξε και αναμόρφωσε τα ήθη των ανθρώπων και των λαών. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού είχε τέτοια καταλυτική επίδραση στον κόσμο, ώστε χώρισε την ιστορία στα δύο. Σε προ Χριστού και μετά Χριστόν. Σήμερα μιλάμε και για τις δύο. Αλλά δεν είναι το ίδιο. Διαφέρουν ριζικά. Εκείνο που χαρακτηρίζει τον προχριστιανικό κόσμο είναι η σκληρότητα και αγριότητα, η αδιαφορία και αναλγησία για το συνάνθρωπο. Και το μεγάλο στίγμα του αποτελεί ο θεσμός της δουλείας. Σήμερα κάνουμε λόγο για αγάπη, ελευθερία, ισότητα, δικαιοσύνη, ανθρώπινα δικαιώματα, κ.ά. Αυτά όλα όμως είναι αποτελέσματα του ευαγγελικού μηνύματος της αγάπης. Η διάδοση του Ευαγγελίου ημέρεψε και εκπολίτισε άτομα και λαούς βάρβαρους και απολίτιστους. Όσοι αγωνίζονται κατά της χριστιανικής πίστης και της Εκκλησίας, ας βεβαιωθούν για την προσφορά των στον κόσμο από τις διακηρύξεις και ομολογίες κορυφαίων αθέων, όπως του άλλοτε πρωθυπουργού της Γαλλίας Κλεμανσό, ο οποίος είπε προς το τέλος της ζωής του:
«Κατά την μακράν μου ζωήν υπήρξα πάντοτε χλευαστής της θρησκείας. Και όμως, τώρα βλέπω μετά βεβαιότητας, ότι είναι αδύνατον να οικοδομήσει κανείς επί της απιστίας». Και όσοι τελευταίως αγωνίζονται για την περιθωριοποίηση και κατάργηση της ελληνορθόδοξης αγωγής στα σχολεία μας, ας προβληματιστούν για τις ολέθριες επιπτώσεις που θα έχει στη χώρα μας και στην κοινωνία μια άθρησκη αγωγή. Είναι εύλογη στο σημείο αυτό η απορία υπουργού χώρας του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού προς το Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαο. «Εμείς προσπαθούμε να επαναφέρουμε τη διδασκαλία των Θρησκευτικών στα σχολεία και εσείς τα καταργείτε!». Η Γέννηση του Χριστού γκρέμισε «το μεσότοιχον του φραγμού ανάμεσα στον άνθρωπο και στο Θεό, που είχε υψώσει η αμαρτία και έκανε βατό το δρόμο του ανθρώπου προς τον ουρανό». Έτσι, έσπασαν τα πανάρχαια δεσμά της αμαρτίας και ελευθερώθηκε ο άνθρωπος και ο κόσμος όλος. Έτσι, άλλαξε η ροή του πολύβοου ποταμού της πανανθρώπινης ιστορίας.
Για αυτό ο ιερός υμνωδός καλεί με ενθουσιασμό όλη την κτίση, έμψυχη και άψυχη, να σκιρτήσει από τη χαρά της τρανής γιορτής των Χριστουγέννων και να μετάσχει στο μεγάλο πανηγύρι της πίστης: «Ευφραίνεσθε Δίκαιοι, ουρανοί αγαλλιάσθε, σκιρτήσατε τα όρη Χριστού γεννηθέντος...». Αυτή την ευφροσύνη και αγαλλίαση μακάρι να νιώθουμε καθένας μας καθώς πορευόμαστε νοερά και λειτουργικά κάθε χρόνο στη Βηθλεέμ, όπου αιώνια ο Χριστός γεννάται.
* O κ. Βασίλειος Στεργιούλης είναι Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής της Ενωσης Θεολόγων ν. Λάρισας. Το άρθρο δημοσιεύεται στην "Ελευθερία" (25/12/2008, σελ. 8)
«Ευφραίνεσθε δίκαιοι...»
Του θεολόγου κ. Βασιλείου Στεργιούλη *
Τα Χριστούγεννα είναι η μεγάλη χειμωνιάτικη γιορτή της Ορθοδοξίας. Το Πάσχα του χειμώνα. Το μήνυμά της συγκλονίζει και συνεγείρει τις πιστές ψυχές, που μένουν εκστατικές μπροστά στο μεγάλο θαύμα και μυστήριο. Στο ανεξιχνίαστο μυστήριο της ενανθρώπησης του Θεού. Γιατί πώς να αναλυθεί και να γίνει κατανοητό ότι «ο Άναρχος Θεός επί γης καταβέβηκεν». Έκπληκτος μένει ο ποιητής μπροστά στο θαύμα «που η γη τον ουρανό χωρεί».
Τα Χριστούγεννα δεν είναι απλώς η γενέθλια γιορτή μιας μεγάλης και υπέροχης ανθρώπινης προσωπικότητας, αλλά η γιορτή της ενανθρώπησης του Θεού. Στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού έχουμε το περπάτημα του Θεού στη γη. Όπως παρατηρεί ο Απόστολος Παύλος το μεγάλο μυστήριο της ευσέβειας είναι ότι ο «Θεός ώφθη επί της γης και τοις ανθρώποις συνανεστράφη».
Το βρέφος Ιησούς που η εικονογραφία παριστάνει γερμένο στη φάτνη των αλόγων ζώων, δεν είναι ένα αδύναμο κλαυθμηρίζον νήπιο, αλλά ο «Συνάναρχος Λόγος Πατρί και Πνεύματι». Είναι ο Δημιουργός του κόσμου «ο δρακί την πάσαν έχων κτίσιν». Αυτός, που διακρατεί, συνέχει και συντηρεί τα σύμπαντα. Τα αναρίθμητα πλήθη των γαλαξιών.
Είναι ανεκλάλητη η χαρά των πιστών για το Μεγάλο Επισκέπτη. Γι’ Αυτόν, που ήρθε, όπως λέει ο ποιητής «τον κόσμο για να σώσει».
Δεν ήρθε θριαμβευτικά και σείοντας το έδαφος της γης. Ούτε μέσα σε βροντές και αστραπές. Ήρθε απλά, αθόρυβα και ταπεινά. Πέρασε ήσυχα το κατώφλι του χώρου και του χρόνου και πολιτογραφήθηκε στην ιστορία ως απλός και άσημος. Ως υπήκοος επίγειου βασιλείου.
Ο Χριστός έγινε άνθρωπος, για να ανυψώσει τον άνθρωπο στο Θεό. Να τον επαναφέρει στο «αρχαίον κάλλος». Στην παραδείσια χαρά και ευτυχία. Ήρθε, για να τον λυτρώσει από την αμαρτία και να τον θεώσει. Να τον οδηγήσει στους κόλπους της θεότητας.
Η λύτρωση του ανθρώπου και η θέωσή του είναι ο σκοπός της ενανθρώπισης του Χριστού. Η κατάληξή της. Είναι αυτό που ζητούσε ο αποστάτης κόσμος, ο οποίος, παρά τις πολλές ειδωλολατρικές θεότητες, ήταν ανικανοποίητος. Του έλειπε η λύτρωση. Αυτήν, εναγωνίως νοσταλγούσε. Για αυτό και ανήγειρε βωμούς στον άγνωστο Θεό τόσο στην Αθήνα, όσο και στην Πέργαμο και σε άλλες πόλεις της αρχαιότητας.
Ο ερχομός του Χριστού στη γη έγινε σε εποχή μεγάλης ηθικής και πνευματικής κατάπτωσης και εξαχρείωσης. Και είχε ευεργετικά για την ανθρωπότητα αποτελέσματα. Προκάλεσε αληθινή θρησκευτική και ηθικοπνευματική επανάσταση, που άλλαξε και αναμόρφωσε τα ήθη των ανθρώπων και των λαών. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού είχε τέτοια καταλυτική επίδραση στον κόσμο, ώστε χώρισε την ιστορία στα δύο. Σε προ Χριστού και μετά Χριστόν. Σήμερα μιλάμε και για τις δύο. Αλλά δεν είναι το ίδιο. Διαφέρουν ριζικά. Εκείνο που χαρακτηρίζει τον προχριστιανικό κόσμο είναι η σκληρότητα και αγριότητα, η αδιαφορία και αναλγησία για το συνάνθρωπο. Και το μεγάλο στίγμα του αποτελεί ο θεσμός της δουλείας. Σήμερα κάνουμε λόγο για αγάπη, ελευθερία, ισότητα, δικαιοσύνη, ανθρώπινα δικαιώματα, κ.ά. Αυτά όλα όμως είναι αποτελέσματα του ευαγγελικού μηνύματος της αγάπης. Η διάδοση του Ευαγγελίου ημέρεψε και εκπολίτισε άτομα και λαούς βάρβαρους και απολίτιστους. Όσοι αγωνίζονται κατά της χριστιανικής πίστης και της Εκκλησίας, ας βεβαιωθούν για την προσφορά των στον κόσμο από τις διακηρύξεις και ομολογίες κορυφαίων αθέων, όπως του άλλοτε πρωθυπουργού της Γαλλίας Κλεμανσό, ο οποίος είπε προς το τέλος της ζωής του:
«Κατά την μακράν μου ζωήν υπήρξα πάντοτε χλευαστής της θρησκείας. Και όμως, τώρα βλέπω μετά βεβαιότητας, ότι είναι αδύνατον να οικοδομήσει κανείς επί της απιστίας». Και όσοι τελευταίως αγωνίζονται για την περιθωριοποίηση και κατάργηση της ελληνορθόδοξης αγωγής στα σχολεία μας, ας προβληματιστούν για τις ολέθριες επιπτώσεις που θα έχει στη χώρα μας και στην κοινωνία μια άθρησκη αγωγή. Είναι εύλογη στο σημείο αυτό η απορία υπουργού χώρας του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού προς το Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαο. «Εμείς προσπαθούμε να επαναφέρουμε τη διδασκαλία των Θρησκευτικών στα σχολεία και εσείς τα καταργείτε!». Η Γέννηση του Χριστού γκρέμισε «το μεσότοιχον του φραγμού ανάμεσα στον άνθρωπο και στο Θεό, που είχε υψώσει η αμαρτία και έκανε βατό το δρόμο του ανθρώπου προς τον ουρανό». Έτσι, έσπασαν τα πανάρχαια δεσμά της αμαρτίας και ελευθερώθηκε ο άνθρωπος και ο κόσμος όλος. Έτσι, άλλαξε η ροή του πολύβοου ποταμού της πανανθρώπινης ιστορίας.
Για αυτό ο ιερός υμνωδός καλεί με ενθουσιασμό όλη την κτίση, έμψυχη και άψυχη, να σκιρτήσει από τη χαρά της τρανής γιορτής των Χριστουγέννων και να μετάσχει στο μεγάλο πανηγύρι της πίστης: «Ευφραίνεσθε Δίκαιοι, ουρανοί αγαλλιάσθε, σκιρτήσατε τα όρη Χριστού γεννηθέντος...». Αυτή την ευφροσύνη και αγαλλίαση μακάρι να νιώθουμε καθένας μας καθώς πορευόμαστε νοερά και λειτουργικά κάθε χρόνο στη Βηθλεέμ, όπου αιώνια ο Χριστός γεννάται.
* O κ. Βασίλειος Στεργιούλης είναι Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής της Ενωσης Θεολόγων ν. Λάρισας. Το άρθρο δημοσιεύεται στην "Ελευθερία" (25/12/2008, σελ. 8)
* Αναδημοσίευση: Iστοσελίδα της Ενωσης Θεολόγων ν. Λέσβου:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου